دورخیز ایران برای صادرات اكسیژن ۱۸
به گزارش كادایف كاربرد ایزوتوپ اكسیژن ۱۸ در علوم پزشكی جهت تشخیص بیماری ها با استفاده از تكنیك تشخیصی پت اسكن یا برش نگاری با نشر پوزیترون، به توسعه یكی از دقیق ترین روش های تشخیص سلول های سرطانی در ابتدایی ترین مراحل رشد منجر گردیده است و ایران در این حوزه بزودی در میان كشورهای مطرح در تولید و صادرات این محصول قرار خواهد گرفت.
به گزارش كادایف به نقل از ایسنا، تولید اكسیژن ۱۸ در مجتمع آب سنگین اراك همچون دستاوردهایی بود كه در سیزدهمین سالروز ملی فناوری هسته ای از آن رونمایی گردید.
اكسیژن فراوان ترین عنصر در پوسته كره زمین است كه مخلوطی از سه ایزوتوپ پایدار اكسیژن ۱۶، اكسیژن ۱۷ و اكسیژن ۱۸ است. در این بین اكسیژن ۱۸ با وجود مقدار ناچیز آن در طبیعت دارای كاربردهای وسیع در علوم مختلف از قبیل محیط زیست، بیوشیمی، تشخیص و درمان پزشكی است.
در ایران مجتمع آب سنگین اراك بعد از تولید آب سنگین، بعنوان اصلی ترین منبع تأمین ایزوتوپِ پایدارِ دوتریم، تركیبات شیمیایی، بیولوژیك و داروییِ نشاندار شده با ایزوتوپ دوتریم، در بازارهای داخلی و بین المللی بعنوان یكی از معدود تولید كنندگان تركیبات دوتره در دنیا مطرح گردیده است. از این رو در جهت تحقق چشم انداز تبدیل شدن به یك شركت معتبر بین المللی در زمینه تولید ایزوتوپ های پایدار، غنی سازی ایزوتوپ پایدار اكسیژن ۱۸ در دستور كار این مجتمع قرار گرفت.
تولید اكسیژن ۱۸ به روش های مختلف شیمیایی و فیزیكی به وسیله محققان زیادی در دنیا مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته كه در نهایت به تولید صنعتی این ایزوتوپ پر كاربرد منجر گردیده است.
در گام نخست، با پشتوانه علمی حاصل از مطالعات گسترده محققان و دانشمندان سازمان انرژی اتمی ایران مدل سازی فرایند، طراحی و ساخت برج ها و تجهیزات مورد نیاز برای تولید ایزوتوپ پایدار اكسیژن ۱۸ آغاز شد و در ۲۰ فروردین ۱۳۹۳ واحد پژوهشی تولید اكسیژن ۱۸ افتتاح شد. تولید ایزوتوپ پایدار اكسیژن ۱۸ با غنای ایزوتوپی بالای ۹۷ درصد در بهمن ماه سال ۱۳۹۷ با موفقیت انجام شد.
آب غنی شده از اكسیژن ۱۸ با غنای ایزوتوپی بالای ۹۵ درصد برای تولید رادیو ایزوتوپ فلوئور ۱۸ مورد استفاده در تكنیك تشخیص طبی پت اسكن است و رادیو ایزوتوپ تولید شده در ساختار تركیب قندیFDG ( Fluoro Deoxy Glucose ) بعنوان ردیاب وارد بدن بیمار می شود. با عنایت به سرعت بالای متابولیسم در سلول های سرطانی و البته روند متابولیسمی متفاوت آنها در مقایسه با سلول های سالم، ماده قندی در سلول های سرطانی تجمع یافته و از راه ردیابی زوال ایزوتوپ فلوئور ۱۸ در دستگاه پت اسكن، مكان دقیق سلول ها و مرحله تكاملی سلول های سرطانی قابل تشخیص خواهد بود.
با تولید موفقیت آمیز ایزوتوپ اكسیژن ۱۸ با غنای ایزوتوپی بالا، نه تنها ماده اولیه مورد استفاده در تكنیك تشخیصی پت اسكن در كشور مهیا شده است، بلكه تجاری سازی كیت های تشخیصیFDG و صادرات این محصول پرارزش در گام های پیش رو، اجرا می گردد كه با تشخیص به موقع بیماری های صعب العلاج گام مؤثری در جهت اعتلای سطح سلامت جامعه برداشته می شود.
بعلاوه با دستیابی مجتمع آب سنگین اراك به آب نشاندار شده با دو ایزوتوپ پایدار دوتریم و اكسیژن ۱۸، بررسی سرعت متابولیسم و مصرف انرژی بدن بیماران و ورزشكاران امكان پذیر شده است. در این فرآیند بعد از مصرف آب دو بار نشاندار شده با آنالیز میزان اكسیژن ۱۸ در ادرار و هوای بازدم و همینطور دوتریم در ادرار با استفاده از دستگاه آی آر مَس (IRMS) و با محاسبه اختلاف بین سرعت دفع هیدروژن و اكسیژن نشاندار می توان سرعت تولید دی اكسید كربن را تعیین كرد. سرعت تولید دی اكسید كربن مبین میزان مصرف انرژی است كه به صورت نسبت غذای مصرف شده به میزان تنفس در دوره زمانی تعریف می شود.
همینطور اندازه گیری ایزوتوپ های اكسیژن در مطالعات هیدرولوژی آب های زیرزمینی، چگونگی حركت و توزیع آب ها در سفره های آبی به كار می آید. مطالعات ایزوتوپی هیدرولوژی اطلاعات تكمیلی از نوع، سرچشمه و سن آب های زیرزمینی عرضه می دهند. اگر محتویات ایزوتوپی در سفره های آب تغییر نكند می توان به سرچشمه آب ها به خصوص مكان تغذیه، طول مدت و فرآیندهای آن پی برد.
الان ظرفیت تولید واحد اكسیژن ۱۸ در مجتمع آب سنگین اراك سالانه ۱۰۰ كیلوگرم است كه علاوه بر تأمین نیاز داخلی كشور كه در سال ۲ كیلو است به این محصول با ارزش زمینه صادرات آن به خارج از كشور را هم مهیا می كند.
مرورگر شما از ویدئو پشتیبانی نمی نماید.
فایل آنرا از اینجا دانلود كنید: video/mp4
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب