دخانیات دروازه ورود به اعتیاد و تهدیدی برای جسم و روان است
به گزارش کادایف، مدیرکل دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ضمن اشاره به پیوند مستقیم مصرف دخانیات با صدمه های روانی و اجتماعی، اظهار داشت که دخانیات، دروازه ورود به اعتیاد و تهدیدی جدی برای سلامت جسم و روان است.
به گزارش کادایف به نقل از خبرگزاری ایرنا از وزارت بهداشت، محمدرضا شالبافان به مناسبت هفته ملی بدون دخانیات با تشریح نتایج روانی و اجتماعی مصرف دخانیات، اظهار داشت: مصرف دخانیات، بخصوص سیگار از جنبه های مختلف می تواند منجر به بروز صدمه های جدی در حوزه سلامت روان و روابط اجتماعی افراد شود.
وی با اشاره به نتایج پژوهش های علمی در این عرصه، اضافه کرد: مصرف سیگار هرچند به قصد تفریح یا تجربه یک باره، می تواند بسیار اعتیادآور باشد، آمارها نشان میدهد که بیشتر از ۳۰ درصد اشخاصی که تنها یک مرتبه سیگار مصرف می کنند در ادامه به مصرف کننده دائمی تبدیل می شوند و این وابستگی، نه تنها منجر به صدمه های جسمی، بلکه سبب افت کیفیت زندگی و کاهش طول عمر افراد هم می شود.
شالبافان همینطور مصرف دخانیات را دروازه ورود به سایر مواد اعتیادآور دانست و اظهار داشت: اشخاصی که سیگار مصرف می کنند در معرض خطر بیشتری برای گرایش به مواد مخدر قرار دارند، این مسئله اغلب با مشکلات روانی عمیق تری همراه می شود که هم فرد و هم خانواده و جامعه را تحت تاثیر قرار می دهد.
وی با اخطار نسبت به شیوع روز افزون مصرف قلیان و سیگار در بین نوجوانان و جوانان، بر ضرورت آموزش، آگاهی رسانی و عرضه خدمات روان درمانی و پیشگیری، اصرار کرد.
پیشگیری از مصرف دخانیات، ضرورتی برای حفظ سلامت روان خانواده و جامعه
مدیرکل دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با تأکید بر اهمیت پیش گیری از مصرف دخانیات در دوران نوجوانی و جوانی، اظهار داشت: سنین نوجوانی و جوانی، دوره ای بسیار حساس در تشکیل شخصیت و رفتارهای بلند مدت است، اگر در این سنین از مصرف دخانیات پیشگیری شود، میتوان گام بزرگی برای ارتقا سلامت روانی و اجتماعی جامعه برداشت.
وی با اشاره به چالش های مصرف دخانیات در مراحل مختلف زندگی، اضافه کرد: نوجوان یا جوانی که وارد چرخه مصرف دخانیات می شود، معمولا با تنش ها و چالش های عاطفی و ارتباطی در خانواده مواجه می شود که این تنش ها می تواند به تشکیل الگوهای رفتاری ناسالم و کاهش انسجام خانوادگی منجر شود.
شالبافان اضافه کرد: در سنین بالاتر، وقتی فرد در نقش پدر یا مادر قرار می گیرد، مصرف دخانیات تبدیل به یک چالش جدی در تربیت فرزندش می شود. خیلی از والدین مصرف کننده تمایلی ندارند که فرزندان شان سیگار یا قلیان مصرف کنند، اما مصرف دخانیات در آنان، ناخواسته الگویی برای فرزندان می سازد. این تضاد، تنش زا و استرس آفرین است و می تواند بر روابط خانوادگی تاثیر منفی بگذارد.
وی همینطور به اثرات مستقیم دخانیات بر درمان های روانپزشکی، اشاره نمود و اظهار داشت: مصرف دخانیات می تواند درمان بعضی از اختلالات روانی رایج مانند اضطراب و افسردگی را مبتلا به اختلال کند. از یک سو، تاثیر فیزیولوژیک نیکوتین بر سیستم عصبی مرکزی می تواند روند بهبودی را کند سازد، و از طرف دیگر، مصرف دخانیات در بعضی موارد سبب تغییر در اثربخشی داروهای روان پزشکی می شود؛ بطوریکه امکان دارد میزان جذب یا تأثیرگذاری داروها تحت تأثیر قرار گیرد و روند درمان را پیچیده تر کند.
نوجوانی؛ مهم ترین دوره برای پیش گیری از مصرف دخانیات
شالبافان با تکیه بر اهمیت ویژه دوران نوجوانی و جوانی در پیش گیری از مصرف دخانیات، اظهار داشت: حساس ترین و شاید مهم ترین دوره ای که باید از افراد در مقابل شروع مصرف دخانیات محافظت کرد، دوره نوجوانی و جوانی است، در این مقطع، افراد در مرحله تشکیل هویت و ارزش های رفتاری خود هستند و بشدت تحت تاثیر عوامل محیطی، بخصوص گروه همسالان قرار دارند.
وی با اشاره به نقش اثرگذار فشار گروه همسالان در سوق دادن نوجوانان بسمت مصرف دخانیات، اضافه کرد: اگر فضای ارتباطی میان دوستان و هم کلاسی ها در مدرسه یا دانشگاه به سمتی برود که مصرف دخانیات را امری بی اشکال، حتی موجه یا باکلاس جلوه دهد، احتمال گرایش اعضای آن گروه به مصرف دخانیات بیشتر می شود. متاسفانه، این تأثیرپذیری از همسالان گاهی بسیار قویتر از اثر تربیتی خانواده یا پیام های رسانه ای است.
شالبافان در ادامه با اشاره به مسئولیت خانواده ها تاکید کرد: در چنین شرایطی، نقش خانواده ها بیشتر از پیش حیاتی می باشد، والدین باید ضمن مراقبت از رفتار فرزندانشان در این مورد، بتوانند با تشکیل یک رابطه صمیمانه، حمایتی و در عین حال نظارتی مؤثر، فضایی امن برای گفتگو با فرزند خود فراهم آورند.
دخانیات؛ دروازه ورود به اعتیاد
شالبافان با اشاره به نقش دخانیات بعنوان زمینه ساز مصرف مواد مخدر اظهار داشت: در ادبیات علمی جهان، دخانیات بعنوان یک دروازه ورود برای مصرف مواد مخدر شناخته می شود و تقریبا تمامی اشخاصی که درگیر مصرف مواد مخدر شده اند، مسیر خویش را با سیگار آغاز نموده اند.
شالبافان با تأکید بر لزوم اقدامات پیشگیرانه اظهار داشت: اگر هدف ما کاهش بروز و شیوع اعتیاد در جامعه است، یکی از مهم ترین راهبردها، پیش گیری از مصرف دخانیات در مراحل اولیه زندگی بخصوص نوجوانی و جوانی است. این موضوع، نقش بسیار حیاتی در سلامت فردی و اجتماعی دارد.
وی با ابراز نگرانی از نمایش نامناسب مصرف دخانیات و الکل در رسانه ها و آثار تصویری، اظهار داشت: متاسفانه در سالهای اخیر شاهد می باشیم که در بعضی فیلمها و سریال ها، چه در تلویزیون رسمی، چه در شبکه نمایش خانگی و چه در سینماهای عمومی، صحنه هایی به تصویر کشیده می شود که مصرف سیگار، الکل و دیگر انواع دخانیات را بشکلی غیرمسئولانه نمایش می دهند؛ گاهی حتی به شکلی که انگار درحال تبلیغ و ترویج آن هستند.
وی اضافه کرد: این مسئله نگرانی های جدی برای والدین بهمراه داشته، چونکه نوجوانان و جوانان تحت تاثیر مستقیم چنین تصاویری قرار می گیرند. نمایش مصرف دخانیات بعنوان بخشی از یک رفتار طبیعی یا جذاب، می تواند افراد را بسمت تجربه گری و مصرف سوق دهد؛ بخصوص اگر شخصیت های مثبت یا محبوب داستان هم از این رفتارها بهره گیرند.
شالبافان همینطور به نقش مادری و اجتماعی زنان اشاره نمود و اضافه کرد: زنان در نقش مادرانه و در جایگاه اثرگذار خود در خانواده و جامعه، نیازمند مراقبت های جدی تری از جانب سیستم سلامت هستند، البته باید تاکید کنم که مصرف دخانیات در هر دو جنس صدمه زاست، چه از منظر جسمی و چه روانی اجتماعی، اما به واسطه برخی تفاوت های بیولوژیکی و نقشی که زنان در تربیت نسل آینده ایفا می کنند، پیشگیری و درمان در این گروه اهمیت مضاعفی دارد.
مدیرکل دفتر سلامت روانی با اشاره به تاثیر دخانیات بر اختلالات روانی شایع مانند اضطراب و افسردگی، اضافه کرد: مصرف دخانیات می تواند روند درمان این اختلالات را پیچیده کند. از یک سو، ترکیبات موجود در دخانیات مستقیماً بر سیستم عصبی تاثیر می گذارند، و از طرف دیگر، در اشخاصی که تحت درمان دارویی روان پزشکی هستند، امکان دارد سبب اختلال در عملکرد داروها و کاهش اثربخشی آنها شود.
شالبافان در رابطه با اقدامات وزارت بهداشت در زمینه فرهنگ سازی، پیشگیری و درمان مصرف دخانیات، اظهار داشت: مبحث پیش گیری از مصرف دخانیات از سال ها پیش در دستور کار دبیرخانه کنترل دخانیات در معاونت بهداشت وزارت بهداشت قرار گرفته است. در این راستا، دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد هم کارهایی را در زمینه آموزش، اطلاع رسانی و کاهش تقاضا برای مصرف دخانیات در سطح جامعه پیگیری می کند.
روز جهانی بدون دخانیات یا روز جهانی بدون تنباکو مصادف با ۳۱ ماه می است که هر سال در سرتاسر جهان برای جلب توجه و تشویق افراد برای ترک محصولات دخانی برگزار می گردد.
شعار سال جاری روز جهانی بدون دخانیات «افشای ترفندهای صنایع دخانی؛ برای نسلی عاری از دخانیات» است و سال جاری سوم تا نهم خرداد مصادف با هفته ملی بدون دخانیات است.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب