خواص شیر مادر برای دوران نوزادی و بزرگسالی
به گزارش کادایف، یک پزشک متخصص پزشکی اجتماعی اظهار داشت: شیر مادر کامل ترین تغذیه است که نیازهای غذایی نوزاد را در شش ماه نخست زندگی تامین می کند و حتی احتمال مبتلاشدن به بیماری های مزمن در بزرگسالی را می کاهد.
نرگس توکلی کیا مدیر جوانی جمعیت و سلامت خانواده معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران و پزشک متخصص پزشکی اجتماعی در گفتگو با گزارشگر مهر در ارتباط با مزایای شیر مادر و فوایدی که برای نوزاد دارد توضیحاتی داد و اظهار داشت: شیر مادر هدیه ای باارزش و الهی است که از لحظه تولد، بهترین منبع تغذیه برای نوزاد محسوب می شود. این ماده غذایی طبیعی، کلیه مواد مغذی موردنیاز نوزاد را در شش ماه اول زندگی تأمین کرده و با دارا بودن آنتی بادی های منحصربه فرد، سیستم ایمنی کودک را تقویت می کند. وی افزود: تماس پوست به پوست مادر و نوزاد فورا بعد از تولد و تغذیه با شیر مادر در ساعات اولیه، علاوه بر ایجاد آرامش و اعتماد در نوزاد، پیوند عاطفی عمیقی بین مادر و فرزند برقرار می کند؛ کودکانی که با شیر مادر تغذیه می شوند، کمتر به بیماری هایی مانند آسم و آلرژی مبتلا می شوند و رشد جسمی و ذهنی بهتری دارند. همین طور دستگاه گوارش آنان به سادگی پروتئین و چربی موجود در شیر مادر را هضم کرده و کمتر گرفتار مشکلاتی مانند دل درد و یبوست می شوند.
فواید شیردهی برای مادر
توکلی کیا اذعان کرد: فواید شیر دادن محدود به سلامت کودک نیست و برای مادر هم مزایای مختلفی دارد، شیردهی به کاهش سریع تر وزن بعد از حاملگی کمک کرده، با تحریک انقباض رحم، خونریزی بعد از زایمان را می کاهد و خطر ابتلاء به سرطان سینه و تخمدان را کم می کند. علاوه بر این، ترشح هورمون های پرولاکتین و اکسیتوسین در دوران شیردهی، استرس مادر را کاهش داده و احساس توانایی و آرامش بیشتری به وجود می آورد. وی ادامه داد: شیر مادر با داشتن اسیدهای چرب ضروری، به رشد مغز و بهبود توانایی یادگیری کودک کمک کرده، احتمال بروز بیماری های مزمن دوران بزرگسالی مانند فشار خون بالا، بیماری های قلبی و دیابت را می کاهد.
فواید شیر مادر برای نوزادان
مدیر جوانی جمعیت و سلامت خانواده معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت: کودکان تغذیه شده با شیر مادر به طور معمول احساس امنیت بیشتری دارند و کمتر در معرض اضطراب و افسردگی قرار می گیرند؛ همین طور تغذیه انحصاری با شیر مادر در شش ماه اول زندگی، بهترین و مؤثرترین روش برای تضمین سلامت جسمی، روانی و رشد جامع کودک است.
وی تصریح کرد: شیر مادر بعنوان کامل ترین منبع تغذیه نوزاد، تمام نیازهای غذایی او را در شش ماه نخست زندگی تأمین می کند و با داشتن ترکیبی غنی از مواد مغذی، آنتی بادی ها، آنزیم ها و هورمون های ضروری، اهمیت بالای ی در تقویت سیستم ایمنی ایفا می کند. تغذیه با شیر مادر، خطر ابتلاء به خیلی از بیماری های کودکی همچون آسم، آلرژی و عفونت ها را کاهش داده و حتی در صورت ابتلاء، روند بهبود را تسریع می نماید. توکلی کیا در ادامه اظهار داشت: کودکانی که با شیر مادر تغذیه می شوند، در بزرگسالی روابط اجتماعی بهتری دارند، رفتارهای عاطفی سالم تری بروز می دهند و از اعتمادبه نفس بالاتری برخوردار می باشند. این مزایا شاید در نگاه اول محسوس نباشد، اما تأثیرات طولانی مدت آن بر کیفیت زندگی قابل توجه است.
فواید شیر مادر از نظر محیط زیست
مدیر جوانی جمعیت و سلامت خانواده معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران خاطرنشان کرد: از نظر محیط زیست، شیر مادر تغذیه ای کاملا پایدار محسوب می شود. برعکس شیر خشک که پروسه تولید، بسته بندی و حمل و نقل آن نیازمند مصرف انرژی و تولید زباله های پلاستیکی است، شیر مادر هیچ پسماندی ایجاد نمی کند و همیشه در دسترس است؛ این خصوصیت در شرایط بحرانی مانند زلزله، همه گیری کرونا یا جنگ، که دسترسی به منابع ایمن و بهداشتی دشوار شده بود، اهمیت دوچندانی پیدا کرده بود. وی متذکر شد: تغذیه با شیر مادر همین طور باعث کاهش هزینه های درمانی خانواده ها و نظام سلامت می شود، چونکه با کاهش ابتلاء به بیماری ها، هزینه دارو، ویزیت پزشک و بستری در بیمارستان به حداقل می رسد. علاوه بر مزایای جسمی، شیردهی با ترشح هورمون هایی مانند اکسیتوسین، پیوند عاطفی عمیق میان مادر و نوزاد را تقویت کرده و احساس آرامش، رضایت و توانایی را در مادر بالا می برد.
تاکید تغذیه با شیر مادر در متون دینی
توکلی کیا در ارتباط با تأکید متون دینی به اهمیت شیردهی توضیح داد و اظهار داشت: در متون دینی هم به اهمیت شیردهی تاکید شده است، پیامبر اسلام (ص) می فرمایند: «فرزند بر پدر و مادر حقی دارد همان گونه که آنان بر فرزند حقی دارند» و یکی از این حقوق، تغذیه با شیر مادر عنوان شده است؛ همین طور در حدیث دیگری آمده است: «هیچ شیری نیست که کودک از آن بنوشد، مگر آن که پیوندی میان او و صاحب شیر برقرار شود»؛ پیوندی که هم جنبه روحی و هم اثرات جسمی دارد. مادران در شش ماه اول زندگی، تغذیه انحصاری با شیر خویش را برای نوزاد فراهم نمایند تا از مزایای گسترده و ماندگار آن بهره مند شوند.
مراجعه به مراکز بهداشت
مدیر جوانی جمعیت و سلامت خانواده معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران اعلام نمود: در نظام بهداشت کشور، خدمات مشاوره شیردهی توسط ماماها و مراقبان سلامت عرضه می شود تا مادران از همان روزهای اول بعد از تولد نوزاد، شیوه صحیح شیردهی را بیاموزند. این خدمات به طور معمول هنگام مراجعه مادر به پایگاه ها یا مراکز جامع سلامت برای دریافت خدمات اولیه به انجام می رسد. وی افزود: مشاوران شیردهی ضمن مشاهده شیوه تغذیه نوزاد، پوزیشن های صحیح شیردهی را آموزش داده و نکات کلیدی را برای جلوگیری از مشکلات رایج بیان می کنند. هدف از این آموزش ها، اطمینان از تغذیه کامل و سالم نوزاد و پیشگیری از جایگزینی شیر مادر با شیر خشک است. توکلی کیا گفت: بر طبق این آموزش ها، مادران یاد می گیرند شاخص هایی مانند تعداد دفعات ادرار، حرکات روده، رنگ و قوام مدفوع، وضعیت رشد و علایم کم آبی بدن نوزاد را بررسی نمایند و اگر این فاکتورها طبیعی باشد، به معنای سلامت عمومی و تغذیه مناسب نوزاد است. پزشک متخصص پزشکی اجتماعی تصریح کرد: خیلی از نگرانی های مادران در این حوزه، صرفا احساس شخصی است و با راهنمائی و اطمینان بخشی متخصصان، رفع می شود؛ مشاوره شیردهی نه فقط از بروز مشکلات جسمی در نوزاد پیشگیری می کند، بلکه با افزایش اعتمادبه نفس مادر، پیوند عاطفی میان او و کودک را هم تقویت می کند.
چه خدماتی در مراکز بهداشت انجام می شود؟
توکلی کیا خاطرنشان کرد: تمامی خدمات در رابطه با مراقبت از نوزاد و مشاوره شیردهی، از اولین روزهای تولد در خانه های بهداشت، پایگاه های سلامت و مراکز جامع سلامت بصورت مجانی عرضه می شود. خانواده ها می توانند هنگام انجام غربالگری پاشنه پا، نوزاد خویش را برای معاینه و دریافت راهنمائی های لازم به مراقبان سلامت و ماماهای این مراکز معرفی کنند. وی ادامه داد: این خدمات محدود به روزهای ابتدایی تولد نیست و مادران حتی در ماه های بعد، مانند پنج، شش یا هفت ماهگی نوزاد، در صورت بروز مشکل در شیردهی، می توانند از مشاوره تخصصی بهره مند شوند. مربیان و مشاوران شیردهی این مراکز، آموزش های حرفه ای دیده و قادرند به مادران در زمینه افزایش میزان شیر، بهبود رشد شیرخوار، زمان بندی و دفعات شیردهی، و اصلاح روش های تغذیه کمک کنند. پزشک متخصص پزشکی اجتماعی افزود: خیلی از خانواده ها نمی دانند که علاوه بر مراقبت های مادر و نوزاد، خدمات مهم دیگری مانند غربالگری سرطان سینه و دهانه رحم هم بصورت مجانی در این مراکز به انجام می رسد. مراجعه به این مراکز نه فقط امکان دریافت خدمات تخصصی با کیفیت را فراهم می آورد، بلکه دسترسی آنها برای ساکنان محلات بسیار آسان است. مدیر جوانی جمعیت و سلامت خانواده معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران تصریح کرد: آگاهی از این خدمات می تواند نقش مهمی در پیشرفت سلامت خانواده ها داشته باشد و لازم است زنان خصوصاً بعد از زایمان، برای مراقبت های بعد از حاملگی و انجام غربالگری های لازم، به نزدیک ترین پایگاه سلامت محل زندگی خود مراجعه نمایند. بطور خلاصه، این مزایا شاید در نگاه اول محسوس نباشد، اما تأثیرات طولانی مدت آن بر کیفیت زندگی قابل توجه است. برعکس شیر خشک که فرآیند تولید، بسته بندی و حمل و نقل آن نیازمند مصرف انرژی و تولید زباله های پلاستیکی است، شیر مادر هیچ پسماندی ایجاد نمی کند و همیشه در دسترس است؛ این خصوصیت در وضعیت بحرانی مانند زلزله، همه گیری کرونا یا جنگ، که دسترسی به منابع ایمن و بهداشتی دشوار شده بود، اهمیت دوچندانی پیدا کرده بود. توکلی کیا در ارتباط با تاکید متون دینی به اهمیت شیردهی توضیح داد و عنوان کرد: در متون دینی هم به اهمیت شیردهی تاکید گردیده است، پیامبر اسلام (ص) می فرمایند: فرزند بر پدر و مادر حقی دارد همان گونه که آنان بر فرزند حقی دارند و یکی از این حقوق، تغذیه با شیر مادر عنوان شده است؛ همچنین در حدیث دیگری آمده است: هیچ شیری نیست که کودک از آن بنوشد، مگر آنکه پیوندی میان او و صاحب شیر برقرار شود ؛ پیوندی که هم جنبه روحی و هم اثرات جسمی دارد.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب