شامپانزه ها دروغ را تشخیص می دهند و عقیده شان را عوض می کنند!
کادایف: یک پژوهش بین المللی با انجام 5 آزمایش پیچیده روی شامپانزه ها ثابت کرد که این نخستی ها می توانند باورهای قبلی خودرا در مقابل شواهد جدید و قوی تر تغییر دهند. این یافته، عقلانیت و تفکر منطقی را که زمانی خاصیت منحصربه فرد انسان ها تلقی می شد، در قلمروی حیوانات نیز تأیید می کند.
نگار علی- جدیدترین یافته های علمی، انتشار یافته در نشریه معتبر «نیچر»، یک حقیقت پذیرفته شده را زیر سؤال برده است: انسان، تنها حیوان منطقی نیست! این تحقیق هیجان انگیز نشان داده است که شامپانزه ها، برعکس تصورات رایج، دارای سطحی پیشرفته از تفکر به نام «عقلانیت» هستند؛ آنها می توانند شواهد مختلف را با هم وزن و مقایسه کنند و مهم تر از آن، زمانی که شواهد قبلی شان «دروغ» از آب درمی آید، تصمیم و باور خودرا قاطعانه تغییر دهند. این کشف، نه فقط جهت دنیای روانشناسی حیوانات یک نقطه عطف است، بلکه پایه های فلسفه دیرین درباره ی تمایز انسان را به لرزه درآورده است.
آزمون سخت «تغییر عقیده» برای شامپانزه ها دکتر هانا شلایهاف، روان شناس از دانشگاه اوترخت، و تیم همکارش، مجموعه ای از ۵ آزمایش طراحی کردند تا فراشناخت (آگاهی از چگونگی دانستن) شامپانزه ها را در پناهگاه جزیره نگامبا در اوگاندا بسنجند. هدف اصلی، آزمایش توانایی شامپانزه ها برای درک «شواهد مرتبه دوم» بود؛ یعنی توانایی درک این مورد که یک شاهد چقدر قابل اعتماد است.
وزن کشی هوشمندانه، شواهد قوی در مقابل ضعیف: در این آزمایش ها، به شامپانزه ها برای انتخاب جعبه ای که در آن سیب پنهان شده بود، انواع شواهد عرضه می شد:
شواهد قوی (تصویری): مشاهده مستقیم قرار دادن سیب در جعبه یا دیدن سیب بوسیله یک دیواره شفاف.
شواهد ضعیف (شنیداری/جزئی): صرفا شنیدن صدای تکان خوردن چیزی در جعبه یا دیدن چند خرده غذا.
نتایج اولیه خیره کننده بود: وقتی شامپانزه ها ابتدا شواهد ضعیف را دریافت می کردند، اما سپس شواهد قوی تری به آنها نشان داده می شد، آنها به راحتی نظر خودرا تغییر می دادند! این رفتار نشان دهنده توانایی آنها در مقایسه منطقی قدرت شواهد است.
شامپانزه ها فریب نمی خورند: تشخیص دروغ و اطلاعات تکراری هیجان انگیزترین بخش پژوهش در آزمایش چهارم و پنجم رخ داد:
تشخیص اطلاعات جدید: وقتی به شامپانزه ها، شواهد ضعیف تکراری (دو بار شنیدن صدای تکان خوردن همان سیب) یا شواهد ضعیف جدید (شنیدن صدای انداختن یک سیب دوم) داده شد، آنها باهوشانه شواهد جدید را به شواهد تکراری ترجیح دادند. این نشان داده است که آنها می توانند بین اطلاعات تکراری و اطلاعات واقعا جدید تمایز قائل شوند.
رد شواهد جعلی: در آزمایش نهایی، محققان «دروغ گفتن» را به بازی وارد کردند؛ سیب قبلی یک عکس جعلی بود یا صدای تکان خوردن مربوط به یک سنگریزه بود. شامپانزه ها بلا فاصله شواهد فریبنده را رد کردند و تصمیم خودرا برمبنای نشانه های قابل اعتمادتر اصلاح کردند.
پیامدهای تاریخی: عقلانیت، دیگر فقط یک نشان انسانی نیست! دکتر شلایهاف، با تکیه بر قدرت این یافته ها، اظهار کرد: «این سخت ترین آزمون برای این سطح از درک بوده است. ما شواهدی داریم که می توانیم بگوییم عقلانیت در شکل بنیادی اش، منحصراً انسانی نیست، بلکه ما فرآیندهای اساسی آنرا با شامپانزه ها هم مشترک هستیم.»
این کشف بزرگ، این ایده داروین را تقویت می کند که قدرت های ذهنی بطور تدریجی توسعه یافته اند و هوش شامپانزه می تواند بازتابی از یک مرحله شناختی در انسان های اولیه باشد. این نتایج بطور ضمنی تأیید می کند که شاید آن چه واقعا انسان را از سایر حیوانات جدا می کند، نه صرفا توانایی تفکر منطقی، بلکه ظرفیت بی نظیر ما برای همکاری باشد.
این مطالعه علمی تأیید می کند که شامپانزه ها می توانند هوشمندانه شواهد را وزن کنند، دروغ را بشناسند و باورهای خودرا اصلاح کنند. مرزهای هوش، عقب تر رفته است و این امر اهمیت مطالعه بر سایر نخستی ها (مانند بابون ها و ماکاک ها) را هم برای درک کامل ریشه و ماهیت عقلانیت بالا می برد.
منبع: sciencealert
حرف آخر اینکه وزن کشی هوشمندانه، شواهد قوی در مقابل ضعیف: در این آزمایش ها، به شامپانزه ها برای انتخاب جعبه ای که در آن سیب پنهان شده بود، انواع شواهد عرضه می شد: شواهد قوی (تصویری): مشاهده مستقیم قرار دادن سیب در جعبه یا دیدن سیب بوسیله یک دیواره شفاف. شامپانزه ها فریب نمی خورند: تشخیص دروغ و اطلاعات تکراری هیجان انگیزترین بخش پژوهش در آزمایش چهارم و پنجم رخ داد: تشخیص اطلاعات جدید: وقتی به شامپانزه ها، شواهد ضعیف تکراری (دو بار شنیدن صدای تکان خوردن همان سیب) یا شواهد ضعیف جدید (شنیدن صدای انداختن یک سیب دوم) داده شد، آنها باهوشانه شواهد جدید را به شواهد تکراری ترجیح دادند. این نشان داده است که آنها می توانند بین اطلاعات تکراری و اطلاعات واقعاً جدید تمایز قائل شوند.
منبع: kadaif.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب