راز خوفناک پشه ها فاش شد
به گزارش کادایف، پژوهش جالبی که این ماه پخش شده، نشان میدهد تنها پشه های ماده نیستند که قادر به مکیدن خون ما هستند و ظاهرا پشه های نر هم می توانند این کار را انجام دهند.
به گزارش کادایف به نقل از خبر آنلاین، دانشمندانی از دانشگاه ایالتی پنسیلوانیا (Penn State) و چند مؤسسه دیگر، نتایج خویش را در قالب یک مطالعه پیش چاپ که هفته ی پیش در وب سایت bioRxiv انتشار یافت، عرضه کرده اند. آنها در مجموعه ای از آزمایش ها و شرایط مختلف شواهدی یافته اند که نشان داده است برخی پشه های نر، دست کم در وضعیت مناسب، از خون تغذیه می کنند. به قول محققان، این یافته ها می تواند یک باور قدیمی در رابطه با میزان خطری که این حشرات برای انسان دارند را زیر سؤال ببرد، هرچند برای درک بهتر این پدیده به تحقیقات بیشتری نیاز است.
به نقل از ایسنا، جیسون راسگون، نویسنده ارشد این مطالعه و حشره شناسی که در حوزه بیماریهای منتقل شونده توسط ناقلان تخصص دارد، می گوید: ما واقعاً باید آن چه را که در محیط طبیعی رخ می دهد، به صورت دقیق و سخت گیرانه بررسی نماییم.
یک کشف اتفاقی مدت هاست تصور می شود که پشه های نر بالغ برای تأمین انرژی خود از شهد و دیگر منابع قندی تغذیه می کنند، در صورتیکه بیشتر پشه های ماده برای بقا به صورت منظم از خون حیوانات دیگر استفاده می نمایند. راسگون و همکارانش در ابتدا قصد نداشتند این فرضیات پذیرفته شده را به چالش بکشند.
اما چند سال پیش، یکی از دانشجویان تحصیلات تکمیلی راسگون هنگام انجام آزمایش های تغذیه با خون روی پشه ها در لابراتوار متوجه شد که بعضی از پشه هایی که خون خورده اند، نر هستند. راسگون جلوی دور انداختن این پشه ها را گرفت. او مقاله ای از سال ۲۰۱۶ را به یاد داشت که در آن محققان موفق شده بودند پشه های نر گونه Culex quinquefasciatus را به تغذیه از خون ترغیب کنند؛ خونی که سمی بود و طی چند روز سبب مرگ پشه های نر می شد. راسگون فرصت را غنیمت شمرد تا ببیند آیا همین اتفاق برای گونه ای دیگر هم رخ می دهد یا نه، بدین سبب گروهش فقط آنها را زیر نظر گرفت. بر خلاف انتظار همه، پشه های نری که خون نوشیده بودند به همان اندازه پشه های نری که رژیم قندی معمول داشتند، عمر کردند.
راسگون می گوید: بخش زیادی از علم همچنین است. من همیشه می گویم بیشتر پیشرفت های بزرگم در ۲۰ سال فعالیتم به عنوان یک دانشمند، تصادفی بوده اند. معمولاً مسایل علمی با این جمله شروع می شوند که: اوه، این عجیبه. اینجا چه خبره؟ و بیشتر مردم پیگیرش نمی شوند، اما باید پیگیری کرد.
در ابتدا، راسگون فکر می کرد این یافته فقط یک نکته علمی جالب و حاشیه ای است. اما او و گروهش با بهره گیری از منابع محدود خود به پژوهش ادامه دادند. بعنوان مثال، در یکی از آزمایش ها دریافتند که می توان پشه های نر برخی گونه ها را وادار کرد به صورت منظم از یک تغذیه کننده مصنوعی خون بمکند، به شرطی که ابتدا گرفتار کم آبی شده باشند، چیزی که پیشتر نشان داده بودند در مورد پشه های ماده هم رخ می دهد. سپس آنها پشه هایی را با بهره گیری از فناوری کریسپر دستکاری ژنتیکی کردند که توانایی تشخیص کم آبی را نداشته باشند. این پشه های نر از خون تغذیه نکردند که بیشتر نشان داده است کم آبی عامل کلیدی تحریک تغذیه خونی در پشه های نر است.
راسگون همینطور آغاز به صحبت در رابطه با کارش با دیگر دانشمندان این حوزه کرد و آنها هم به این پروژه روبه رشد کمک کردند. برای مثال، بعضی از هم نویسندگان، پشه های نری را که در طبیعت خون خورده بودند جمع آوری کرده بودند. آزمایش ها نشان داد این پشه های وحشی حاوی دی ان ای مهره داران (سگ و انسان) هستند که نشان داده است آنها با موفقیت از میزبان های جانوری تغذیه کرده اند.
علاوه بر این، آزمایش های گروه نشان داد که برخی پشه های نر می توانند به عامل بیماری زای منتقل شونده از راه خون، یعنی ویروس نیل غربی، آلوده شوند. بدتر از آن، محققان دریافتند که این ویروس می تواند در بدن این پشه های نر به اندازه ای تکثیر شود که در صورت انتقال به میزبان دیگر از راه تغذیه خونی، احتمال ایجاد عفونت جدید وجود داشته باشد.
در عجیب ترین بخش این ماجرا، راسگون از خودش به عنوان طعمه استفاده کرد. او خودش را در معرض قفسی حاوی ۲۰ پشه نرِ گرفتار کم آبی قرار داد. پنج پشه نر اطراف زخمی که روی دستش وجود داشت را بررسی کردند و یکی از آنها موفق شد از خون او تغذیه کند. در آزمایش دیگری، یک پشه نر حتی توانست پوست راسگون را سوراخ کند و واکنش ایمنی معمول ناشی از نیش پشه را بوجود آورد، هرچند این واکنش فقط حدود ۱۰ دقیقه طول کشید و این پشه موفق نشد به یک مویرگ حاوی خون برسد.
در مجموع، گروه پژوهشی دریافت که دست کم پنج گونه از پشه های نر قادر به تغذیه از خون هستند. مطالعه ای که در ابتدا یک پژوهش کوچک و عجیب با سه نویسنده بود، حالا به پروژه ای با ۱۷ نویسنده از آلمان، اسپانیا، استرالیا و آمریکا تبدیل گشته است.
با وجود جذابیت این یافته ها، محققان اخطار می دهند که هنوز چیزهای زیادی هست که در رابطه با این پدیده نمی دانیم.
تحقیقات این گروه نشان داده است که تغذیه خونی در پشه های نر به وضعیت خاصی نیاز دارد. این مورد می تواند به این معنا باشد که چنین رفتاری در طبیعت به ندرت رخ می دهد. با این حال، راسگون اشاره می کند که دنیای حقیقی اغلب خشن است؛ بدین سبب ممکنست پشه های نر زیادی آن قدر تشنه شوند که خرطوم خویش را برای تغذیه از خون امتحان کنند.
یکی دیگر از پرسش های مهمِ بی پاسخ این است که آیا پشه های نر به صورت منظم درحال انتقال بیماری به میزبان های خود هستند یا خیر. چندین گونه ای که در این مطالعه بررسی شده اند، ناقلان رایج عوامل بیماری زا برای انسان هستند. حتی اگر پشه های نر فقط نقش کوچکی در چرخه انتقال بیماری داشته باشند، همان نقش کوچک هم می تواند به اندازه ای مهم باشد که نیاز به توجه داشته باشد. محققان یادآور می شوند که امروزه از پشه های نر عقیم برای رویارویی با بیماریهای منتقل شونده توسط پشه ها، مانند مالاریا، استفاده می شود که راهبردی است که ممکنست خطرناک تر از آن چیزی باشد که تابحال تصور می شد.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب