خفاش ها چه طور مثل جنگنده پرنده ها را شکار کرده و در آسمان می بلعند
به گزارش کادایف، خفاش های بزرگ قادرند که تا ارتفاع زیادی بالا رفته و بی خبر، پرنده ها را شکار کنند. حقیقت اینست که پرنده ها، برعکس خیلی از حشرات، نمی توانند صداهای پژواک یابی خفاش ها را بشنوند و معمولا تا لحظه حمله از خطر بی خبر می مانند.
غزال زیاری: اخیراً دانشمندان پس از حدود ۲۵ سال ابهام و پژوهش، موفق به رمزگشایی از یک معمای قدیمی شدند. این معمای چند دهه ای در رابطه با بزرگ ترین خفاش اروپا بود که نحوه شکار متفاوتش تبدیل به یکی از چالش های جانورشناسان شده بود. این خفاش پرنده های کوچک را در ارتفاعی بیشتر از یک کیلومتری از سطح زمین شکار کرده و در حین پرواز آنها را می بلعد.
حالا یک گروه بین المللی از دانشمندان نحوه شکار اینگونه خفاش را کشف کرده و دریافته اند که بزرگ ترین گونه خفاش اروپا، چگونه پرنده های کوچک را شکار و میل می کند. این در واقع داستان شگفت انگیزی از تعقیب شبانه، دقت و شکارگری است.
سوار بر پشت خفاش
ر سال میلیاردها پرنده آوازخوان از زیستگاه های زادآوری شان به زیستگاه های زمستانی مهاجرت می کنند. بسیاری از آنها ترجیح می دهند تا شب و در ارتفاعات بالا پرواز کنند تا از دید شکارچیان روز در امان باشند؛ اما تاریکی همیشه برای آنها امنیت را به همراه ندارد؛ چونکه خفاش ها درست بعد از غروب آفتاب، شکار خویش را شروع می کنند.
پژوهشگران برای مطالعه این رفتار، به شکل نمادین بر پشت خفاش ها سوار شدند؛ آنها کوله پشتی های کوچکی حاوی سنسورهای زیستی که در دانشگاه آرهوس تولید شده بود را بر پشت گونه خفاش جنگلی بزرگ قرار دادند. این دستگاه ها حرکت، ارتفاع، شتاب و صدا را ثبت می کنند و بدین ترتیب این امکان برای دانشمندان برقرار شد تا مشاهده کنند که خفاش ها چگونه در تاریکی مطلق، در ارتفاع بیشتر از یک کیلومتر از سطح زمین پرنده ها را شناسایی و شکار می کنند.
نتایج حکایت از آن داشت که خفاش های بزرگ قادرند که تا ارتفاع زیادی بالا رفته و بی خبر، پرنده ها را شکار کنند. حقیقت این است که پرنده ها، بر خلاف خیلی از حشرات، نمی توانند صداهای پژواک یابی خفاش ها را بشنوند و به طور معمول تا لحظه حمله از خطر بی خبر می مانند.
سلاح اصلی: پژواک های قدرتمند با فرکانس پایین
وفقیت این خفاش ها در شکار پرنده ها در شب، استفاده از پژواک هایی با فرکانس پایین است که به آنها امکان شناسایی طعمه از فاصله زیاد را می دهد. وقتی هدف شناسایی شد، خفاش با سرعت به سوی آن نزدیک می شود و درست قبل از حمله، پالس های صوتی سریع و کوتاهی ارسال می کند تا فاصله و موقعیت طعمه را دقیق تر بسنجد.
داده های ضبط شده نشان داد که خفاش ها برای تعقیب پرنده ها، شیرجه های تند و پرسرعتی شبیه نبرد هوایی جنگنده ها انجام می دهند. در این حملات که میان ۳۰ تا ۱۷۶ ثانیه طول می کشید، خفاش ها تعداد ضربات بال خویش را افزایش داده و شتابشان را سه برابر می کردند و پیوسته امواج صوتی هجومی منتشر می نمودند.
در یکی از موارد، خفاش پس از ۳۰ ثانیه از تعقیب طعمه منصرف شد. دلیلش هم واضح بود؛ چون بسیاری از پرنده ها هم در آسمان چابک و سریع پرواز می کنند.
اما در یک مورد دیگر، خفاش پس از حدود سه دقیقه تعقیب، پرنده ای که احتمالا سینه سرخ اروپائی بود را در ارتفاعی نزدیک به زمین گرفت. میکروفون ۲۱ ناله از پرنده ضبط کرد و بعد از آن به مدت ۲۳ دقیقه صدای جویدن مداوم خفاش در ارتفاع پایین ثبت گردید.
خوردن طعمه در حین پرواز
اده های DNA و اشعه ایکس از بال های پرنده های یافت شده در زیر محل شکار خفاش ها نشان داد که خفاش ها با گاز گرفتن پرنده، آنرا می کشند، در مرحله بعد بال های شکار را جدا می کنند تا وزن و مقاومت هوا را کاهش دهند.
طبق گمانه زنی محققان، خفاش غشای بین پاهای عقبی خویش را مثل کیسه ای به جلو می کشد و در همان حال پرواز، پرنده را می خورد.
دکتر لورا استیدشولت از دانشگاه آرهوس دراین باره توضیح داد: «قبل از این می دانستیم که پرنده ها در طول روز برای فرار از چنگ بازها حرکات مارپیچی و دورانی انجام می دهند؛ ولی اکنون متوجه شدیم که آنها در طول شب هم همین کار را برای فرار از خفاش ها می کنند. این واقعا اعجاب انگیز است که در چنین شرایطی، خفاش بتواند پرنده را درحال پرواز کشته و بخورد؛ پرنده ای که حدودا نصف وزن خودش است. مثل این است که من درحال دویدن حیوانی ۳۵ کیلویی را گرفته و بخورم.»
اثبات فرضیه پس از ۲۵ سال
د ۲۵ سال پیش بود که کارلوس ایبانیز، زیست شناس اسپانیایی، با یافتن پر در مدفوع خفاش ها، فرض کرد که آنها از پرنده ها هم تغذیه می کنند؛ اما اثبات این امر کار دشواری بود؛ چونکه در آن زمان فیلم برداری در شب حدودا نا ممکن بود.
تیم پژوهشی وی در ایستگاه زیست شناسی دونیانا سال ها در تلاش بودند تا با بهره گیری از فناوری هایی مثل رادارهای نظامی، دوربین های مادون قرمز و سنسورهای صوتی روی بالن، این فرضیه را اثبات کنند؛ اما مشکل اصلی، وزن زیاد تجهیزات بود که در عمل امکان نصب آنها بر روی خفاش ها وجود نداشت.
اما حالا و درست در آستانه بازنشستگی ایبانیز، تیم او توانست تا با بهره گیری از سنسورهای سبک دانشگاه آرهوس یک خفاش را درحال شکار پرنده بطور مستقیم ثبت کند.
دکتر النا تنا، یکی از نویسندگان اصلی مقاله در ارتباط با صداهای ضبط شده، به این نکته اشاره نمود که شنیدن صدای ناله پرنده و سپس سکوت و صدای جویدن خفاش، واقعا برایش لحظات تعجب آور ای بود: «باوجودی که حسابی حس ترحم می کردم ولی می دانستم که این قسمتی از طبیعت است. ما می دانستیم که شاهد پدیده بی نظیری هستیم و باید چند بار گوش می کردم تا باورم شود که موفق به ضبط چه چیزی شده ایم.»
در حال حاضر محققان نگران جمعیت پرنده ها نیستند و بیشتر دغدغه آنها در رابطه با خفاش جنگلی بزرگ است که گونه خیلی نادری است و در بسیاری از مناطق حتی درخطر انقراض قرار دارد. این یافته علاوه بر آن که شکاف علمی ۲۵ ساله را پر کرد، بلکه به اهمیت شناخت رفتار و بوم شناسی این خفاش برای برنامه های محافظت از حیات وحش اشاره دارد.
منبع: scitechdaily
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب