متخصص زنان و زایمان مطرح كرد؛
بایدها و نبایدهای تغذیه و سبک زندگی مادران آبستن
دوران حاملگی دوره بسیار مهمی در زندگی است و سلامت مادر و فرزند به مراقبت های این دوره بستگی دارد.
به گزارش کادایف به نقل از مهر، دوران حاملگی دوره بسیار مهمی در زندگی است و سلامت مادر و فرزند به مراقبت های این دوره بستگی دارد. بخشی از ارزیابی ها و مراقبت های لازم طبق دستورالعمل های جامع توسط نظام سلامت و پزشکان و ماماها برای خانم های آبستن انجام می شود، اما بخش مهمی از سلامت حاملگی هم بر عهده خانم آبستن و اطرافیان اوست و شاخصهای در ارتباط با سبک زندگی خانم آبستن در داشتن یه حاملگی سالم و موفق تعیین کننده اند. شهرزاد هاشمی جراح و متخصص زنان و زایمان، درباره تاثیر عوامل در ارتباط با سبک زندگی در مادران آبستن اظهار داشت: بدون شک برای یک حاملگی سالم، لازم است که سلامت عمومی مادر در وضعیت مطلوبی باشد و این امر نیازمند یک سبک زندگی سالم می باشد. شاخصهای در ارتباط با سبک زندگی، مانند تغذیه، ورزش و تحرک و استرس های جسمی و روانی بر سلامت مادر و در نتیجه سلامت حاملگی مؤثرند. فلوشیپ پریناتولوژی، درباره اهمیت تغذیه در دوران حاملگی و باید و نبایدهای تغذیه ای در این دوره، توضیح داد: جنین از راه جفت نیازهای خویش را از بدن مادر تأمین می کند. بنابراین، لازم است که مادر تمام مواد مغذی مورد نیاز خویش را دریافت کند. البته جنین به هر حال مواد غذایی مورد نیاز خویش را از بدن مادر تأمین می کند، اما اگر دریافت مادر ناکافی باشد، سلامت مادر به مخاطره می افتد. برای نمونه، اگر مادری گرفتار کم خونی باشد، جنین او گرفتار کم خونی نمی گردد، بلکه خود مادر گرفتار مشکل خواهد شد. ازاین رو لازم است خانم های آبستن یک رژیم غذایی متنوع، متعادل و مکفی در پیش بگیرند تا گرفتار عوارضی مثل کم خونی، پوکی استخوان و…، نشوند. وی درباره تغذیه مناسب برای مادران آبستن اظهار داشت: به خانم های آبستن اکیداً سفارش می نماییم که میوه و سبزیجات تازه را در برنامه غذایی خود قرار دهند. همچنین، لازم است که دریافت پروتئین لازم در برنامه غذایی آنها در نظر گرفته شود. مصرف لبنیات برای دریافت کلسیم لازم هم بسیار مهم می باشد. اگر خانمی یک برنامه غذایی مناسب داشته باشد و به تنوع، کفایت و تعادل در دریافت مواد غذایی دقت کند، نیازی به مکمل هایی مثل مولتی ویتامین یا کلسیم نخواهد داشت. در واقع تنها دو مکمل برای همه خانم های آبستن ضروری است؛ فولیک اسید و آهن. دیگر مکمل ها تنها بر مبنای شرایط خانم و تشخیص پزشک لزوم می یابد. عضو تیم تخصصی مرکز درمان ناباروری ابن سینا درباره لزوم دریافت مکمل های فولیک اسید و آهن بیان نمود: پژوهشها نشان داده اند که دریافت مکمل فولیک اسید از یک ماه قبل از حاملگی تا آخر سه ماهه اول حاملگی از بروز نقایص در طناب عصبی جنین جلوگیری می کند. بنابراین دریافت این مکمل الزامی است. همچنین، جنین برای تکوین و رشد اندام ها احتیاج به مقادیری از آهن دارد که از رژیم غذایی معمول تأمین نمی گردد و ازاین رو برای پیشگیری از فقر آهن لازم است که خانم آبستن مکمل آهن دریافت کند. هاشمی در ادامه به برخی محدودیت های تغذیه ای در حاملگی اشاره نمود و اضافه کرد: به خانم های آبستن سفارش می نماییم که دریافت مواد غذایی حاوی مقادیر بالای ویتامین آ مثل جگر را محدود کنند. زیر مقدار زیاد این ویتامین می تواند عوارض جنینی به دنبال داشته باشد. همچنین، سفارش می شود مصرف غذاهای دریایی و برخی انواع ماهی ها که حاوی سطح بالای جیوه هستند، مانند کوسه ماهی و ماهی تون محدود شود. وی در مورد ورزش در حاملگی اظهار داشت: ورزش در دوران حاملگی با افزایش آمادگی و انعطاف بدنی، افزایش گردش خون و خون رسانی بهتر به جنین، ارتقا سلامت مادر و کمک به رشد بهتر جنین می تواند بسیار مفید باشد. البته چند محدودیت برای ورزش خانم های آبستن وجود دارد: نخست، به علت برخی تغییرات هورمونی رباط ها و لیگامان های خانم آبستن شل می شوند و حفظ تعادل سخت تر می شود، ازاین رو انجام ورزش های تعادلی می تواند خطرناک باشد. دوم، ورزش هایی که در آنها احتمال صدمه و ضربه به شکم وجود دارد، در دوران حاملگی ممنوع می باشد. سوم، ورزشی که سبب ایجاد خستگی بیش از اندازه و افزایش دمای بدن شود، نباید در دوران حاملگی صورت گیرد. هاشمی درباره میزان افزایش وزن مناسب در دوران حاملگی بیان نمود: این که هر خانم آبستن در طول دوران حاملگی چه میزان باید وزن بگیرد، به شاخص توده بدنی او بستگی دارد. اگر خانمی بر مبنای شاخص توده بدنی، در محدود کم وزن قرار داشته باشد، باید در هفته بین ۴۵۰ تا ۶۰۰ گرم وزن بگیرد. خانم هایی که در محدوده وزن نرمال یا اضافه وزن قرار دارند باید بین ۳۰۰ تا ۴۵۰ گرم در هفته افزایش وزن داشته باشند، اما خانم هایی که بر مبنای شاخص توده بدنی چاق محسوب می شوند، افزایش وزن شان باید حداکثر ۳۰۰ گرم در هفته باشد. البته از آنجائیکه در سه ماهه اول حاملگی بعضی از خانم ها امکان دارد گرفتار عوارض گوارشی مانند تهوع شوند، افزایش وزن نیم تا یک کیلو در سه ماهه اول هم برای ما قابل پذیرش است. این فلوشیپ طب مادر و جنین خاطرنشان کرد: ما اصلاً رژیم سخت و کاهش وزن را در دوران حاملگی سفارش نمی نماییم. چونکه گرسنگی کشیدن سبب سوختن چربی های بدن به جای کربوهیدرات ها و در نتیجه تولید ماده ای به نام کتون می شود که می تواند در آینده بر تکامل حرکتی نوزاد اثر سو داشته باشد. بنابراین، رژیم کاهش وزن در دوران حاملگی نادرست است و مادر باید طبق شیب تعیین شده بر مبنای شاخص توده بدنی، افزایش وزن داشته باشد. هاشمی درباره رفتن به سر کار در دوره حاملگی توضیح داد: اگر شغل خانم سخت و طاقت فرسا باشد، مثلا خانم باید مدت طولانی سرپا باشد یا در معرض استرس های شدید جسمی و روانی قرار دارد، سفارش می نماییم مرخصی بگیرد. چونکه مطالعات نشان داده اند که این گونه مشاغل خطر بروز عوارضی همچون مسمومیت حاملگی و پاره شدن پرده جنینی و در نتیجه زایمان زودرس را می افزایند. اما اگر شغل خانم آبستن سخت و استرس آور نباشد، سر کار رفتن تا سه ماهه سوم اشکالی ندارد. وی درباره مجاز بودن یا نبودن مسافرت در حاملگی اظهار داشت: اگر وضعیت سلامت مادر مناسب باشد و ملاحظات خاصی وجود نداشته باشد، مسافرت چه هوایی و چه زمینی تا هفته سی و ششم مشکلی ندارد. فقط از آنجائیکه میزان انعقاد پذیری خون در دوران حاملگی افزایش می یابد و خطر لخته شدن خون وجود دارد، سفارش می شود که در سفر های با مسافت طولانی، خانم هر دو ساعت یک مرتبه، ده تا پانزده دقیقه قدم بزند. هاشمی در مورد واکسیناسیون در دوران حاملگی اضافه کرد: واکسن هپاتیت ب، واکسن کزاز (اگر ۱۰ سال از دریافت واکسن قبلی گذشته باشد) و واکسن آنفلوانزا برای خانم های آبستن لازم است. او در آخر خاطرنشان کرد: در کنار تمام عوامل جسمی گفته شده، نباید نقش مهم عوامل روانی را در یک حاملگی سالم و موفق فراموش می نماییم. مسائل روانی مادر و خشونت خانگی همچون شاخصهای مهمی است که طبق دستورالعمل های ایران و جهان باید در دوران حاملگی ارزیابی و غربالگری شود. باید توجه داشت که خشونت خانگی معنای وسیعی دارد و تنها به خشونت فیزیکی محدود نمی گردد، بلکه بی توجهی، نادیده گرفتن شرایط حاملگی و … هم از مصادیق خشونت خانگی اند و می توانند به افسردگی خانم آبستن منجر شوند و این افسردگی می تواند سلامت مادر و جنین را به مخاطره بیندازد. ازاین رو حمایت عاطفی و روانی از خانم باردار، پرهیز از ایجاد فضای پر تنش و استرس آور و آرامش بخشیدن به او، از وظایف مهم همسر و دیگر اعضای خانواده است.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب